Het Cana in Oldenzaal
OLDENZAAL - Mijn fietstocht en wandeling afgelopen zondag door de wijk waar ik ben geboren heeft na publicatie de nodige reacties opgeleverd. Jan Teusink liet weten dat zijn ouders hebben gewoond in de Carmelstraat 36 en dat zijn vader Spolmanneke werd genoemd, omdat vader als kleine jongen met een blikken trommel al trommelend door de wijk trok.
Carla De Lat-Schuring laat weten dat haar ouders woonden in de Carmelstraat op nr 30 naast de familie Dorenbusch, en dat haar vader destijds dansleraar was en de bijnaam Knobbel Jantje droeg. Jan Teusink en Carla De Lat gaan thuis op zoek naar oude foto's. Zo kunnen we mogelijk het verhaal van de Carmelstraat nog completer maken. Na de Carmelstraat de hoek Sparstraat om vervolgde ik mijn wandeling naar de Lyceumstraat. Even zitten op een onooglijk bankje dat voor de muur van het kerkhof, de Joodse begraafplaats is geplaatst. Het biedt mij zicht op het land van Detz, zo werd dat stuk weidegrond vroeger genoemd. In de winter kon je er schaatsen en in de zomer lieten we er de eigen gemaakte vliegers hoog gaan. Johan van Benthem uit de Carmelstraat 23, hij werkte bij de Twentsche Courant, maakte de mooiste vliegers.
Vroeger liep de weg omhoog langs de heg van Gansevles tot over de spoorlijn Almelo - Salzbergen, over de bediende overweg naar de Lage Eekte. Achter mij de Joodse begraafplaats. Het is een monument, de Israëlitische ommuurde begraafplaats, met cultuurhistorische en stedenbouwkundige waarde. Op de steunbeer bij de ingang geeft een piepklein bordje aan dat deze begraafplaats de status heeft van monument. Zittend op het verouderde bankje droom ik even weg in de lentezon.
Stoomtreinen vervoerden destijds Joden en Sinti naar het oosten. Ik hoor nog de kreten maar heb niets ondernomen, kreten die ik toen als achtjarige hoorde. Ik dacht ook aan het luciferdoosje met een briefje er in dat uit de trein werd geworpen. Ik schrik wakker en kijk naar het huis waar vroeger de familie Brummelhuis woonde. Die van de drukkerij van Brummelhuis en Lohuis. Industriestraat nr 1. In het huis woont nu mijn Italiaanse vriend Marcel Cimballi; een van de eerste Italiaanse gastarbeiders met zijn gezin. Ommuurde begraafplaats met grafstenen, gras dat hoog staat, met zicht op het baarhuisje achter de gesloten toegangspoort. Baarhuisje dat tijdens de oorlog speelhuisje was voor de jeugd in de buurt. Ik maak wat foto's, steek de camera door de spijlen van het afgesloten toegangshek. Deze plek verdient m.i. bijzondere aandacht, meer dan alleen het kleine verwijsbordje Monument. Gemeente Oldenzaal: plaats zoals op vele historische plekken in de stad een informatiezuil van Corten staal met daarbij cultuurhistorische en stedenbouwkundige informatie!
Thuis gekomen de foto van de begraafplaats op Facebook geplaatst in Oud Oldenzaal. En zie de eerste reactie van fotografe Irene van Dam, ze wijst mij op een door haar gemaakte fotoreportage zie: https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fphotos.app.goo.gl Vervolg opdracht: aanvraag (burgerinitiatief) bij de gemeente Oldenzaal voor het plaatsen van een betere zitbank en een informatiezuil met informatie over het monument de Israëlitische begraafplaats.
Reactie: Martin@martinmeijerink.nl