Steeds meer openbare toiletten

Wanneer de nood aan de man - of vrouw - is, is de redding helaas lang niet altijd nabij. Bij hoge nood moet men in veel plaatsen nog goed zoeken naar een openbaar toilet. De Maag, Lever, Darm Stichting ziet gelukkig al wel een positieve trend: een derde van de Nederlandse gemeenteraden schonk de afgelopen vijf jaar aandacht aan het gebrek aan openbare toiletten.

TWENTE - Dat blijkt uit een onderzoek van De Toiletalliantie (een initiatief van onder andere de Maag Lever Darm Stichting), dat is weergegeven op een kaart. Het onderzoek laat een flinke verbetering in de afgelopen vijf jaar zien, maar tegelijkertijd heeft twee derde van de gemeenteraden dus nog geen actie ondernomen. In 35 gemeenten hebben raadsleden schriftelijke of mondelinge vragen gesteld aan hun colleges over beschikbaarheid van toiletten. In vier gemeenten hebben raden zelf initiatiefvoorstellen geschreven. Daarnaast zijn er nog 14 gemeenten die het meest vergevorderd zijn: zij hebben al beleid op het gebied van openbare toiletten of geld beschikbaar gesteld voor dit doel.

Ivo Thonon, woordvoerder van de Toiletalliantie waar ook de MLD-stichting in participeert: “Door de coronajaren realiseren lokale overheden zich ook dat het openstellen van toiletten bij horeca en in publieke gebouwen een deel van de oplossing kan zijn, maar dat het niet het enige antwoord is. Openbare toiletten zijn echt nodig, Het werk is nog niet af. De zee van rood op de kaart, van de twee derde van de gemeenteraden die nog niets hebben gedaan, laat precies zien hoeveel. Het is echt nodig dat zij ambtenaren en wethouders aan het werk zetten om dit probleem in hun gemeente op te lossen.”

Toch is de huidige situatie een grote verbetering ten opzichte van de situatie van vijf jaar geleden, toen de rechtszaak van Geerte Piening het gebrek aan openbare toiletten in Nederland in de schijnwerpers zette. In september 2017 vocht Piening haar boete voor wildplassen aan met de verdediging dat er geen openbare toiletten in de buurt waren die ook voor vrouwen beschikbaar waren. Dat ze van de rechter kreeg te horen dat ze een urinoir had moeten gebruiken leidde tot verontwaardiging maar dus ook politieke aandacht.

In die tijd waren er maar een paar gemeenteraden, zoals Tilburg en Hilversum, die er tot dan toe over hadden nagedacht en nog minder die al zo ver als Rotterdam waren en al geld vrij maakten voor openbare toiletten in de stad. Thonon: “Dat is gelukkig flink veranderd in de afgelopen vijf jaar. Deels door het werk van de Toiletalliantie en deels door het groeiende besef dat dit een probleem is waar gemeenten iets aan moeten doen. Lokale overheden beginnen te beseffen dat de toiletnorm, een toilet om de 500 meter in stadscentra en winkelgebieden, zinvol is. Ze beginnen te begrijpen dat toiletten nodig zijn om iedereen in staat te stellen het huis uit te gaan.”