Stolpersteine: opdat wij ze niet vergeten

Afgelopen maandag zat hij gezellig met vrienden op een zonnig terras in hartje stad. Wanneer ik voorbij fiets, roept hij mijn terug: “Kom!”, zegt Julis Bilous. “Ga er even bij zitten, want ik moet eens even met je praten.”

OLDENZAAL - Hij weet dat ik een liefhebber ben van een goed glas rode wijn en ik heb mij nog maar net neergezet of de wijn is er al, dus kan er geproost worden. Niet direct, maar na het tweede slokje steekt hij van wal. “Hoe zit dat eigenlijk met jouw Stolpersteine poetsdag actie?” Ik vertel hem dat dit door een aantal scholen in gang is gezet, en dat er al door de scholieren actie is ondernomen. “Nou, bij mij in de Grootestraat mooi niet”, is zijn reactie. Gelet op dat er schoolvakanties zijn zal dat denkt hij niet voor 4 mei nog gebeuren. Dus blijft hij er zich aan ergeren omdat de drie Stolpersteine in de Grootestraat dan niet worden gepoetst.

Al meer dan vijftien jaar runt Julis Bilous wijnkelder XL in Oldenzaal. De geboren Oldenzaler weet veel over zijn stad, over de mensen en zeker over de wijnen. Met Julis praten zijn momenten van ontspanning en vrolijkheid. Runde hij ruim vijftien jaar zijn wijnhandel aan het Plechelmusplein, nu hier in de Grootestraat op nummer 23 heeft hij in een historisch pand zijn huidige wijnkelder XL gevestigd. Een wijnwinkel met uitstraling en uitstekend wijn advies.

Julis is een geboren Oldenzaler, hij heeft langere tijd in Geesteren gewoond. Nu woont hij weer in Oldenzaal, en hier voelt hij zich op zijn gemak. Oldenzaal is zijn stad. Hij weet veel over de geschiedenis en ook over de mensen die in Oldenzaal wonen. Hij laat foto’s zien op zijn telefoon; de Historische Kring Oldenzaal in oprichting zou eens met hem moeten praten, bijzonder wat hij allemaal weet over de geschiedenis van de stad. Dan komt het poetsen van de Stolpersteine in de Grootestraat weer ter sprake. Ik erger mij aan veel dingen, maar dat ze nu de Stopersteine bijna recht voor zijn wijnhandel XL vergeten dat pikt hij niet. Maar er zijn weinig dingen waar hij aan toegeeft om zich aan te ergeren. Je moet je alleen ergeren aan dingen waar jezelf iets aan kan doen. Als ik dan toch een ergernis moet noemen dan is dat kortzichtigheid. En blinde volgzaamheid.

Hij verhaalt over zijn overleden vader die na de tweede wereldoorlog vanuit Oekraïne naar Oldenzaal kwam. Daarom pint hij mij er op dat er actie moet worden ondernomen voor 4 mei. Dat de Stolpersteine in de Grootestraat moeten worden gepoetst en hij spreekt met mij af: “Dinsdagmiddag na sluitingstijd poets ik de Stolpersteine zelf.” En dinsdag voegt hij de daad bij het woord en zie hoe keurig hij de Stolpersteine heeft gepoetst.

Marion bloemsierkunst kent de Stolpersteine. Wanneer ik bij haar binnen kom neemt ze mij gelijk mee naar buiten. Zie, bij haar voor de winkel zijn de drie Stolpersteine gepoetst en wanneer ik haar vertel over wat Julis zijn voornemen is schenkt ze mij meteen twee rode rozen, een teken van verbondenheid en betrokkenheid in deze. Herdenken moet blijven, zeker de herdenkingsdagen 4 en 5 mei. Zo wordt de saamhorigheid en de betrokkenheid van de inwoners van Oldenzaal nog eens benadrukt. Met een tevreden gevoel ga ik naar de Grootestraat, Julis poetst de Stolpersteine. Oldenzalers kijken toe en spreken hun waardering uit. Dit is wat wij in onze stad nodig hebben: saamhorigheid en betrokkenheid.