Column: Pa

Het is een grauwe zondagmiddag en je kunt het beste in bed blijven of als dat niet kan, dichtbij de kachel een boekje gaan zitten lezen. Het is rustig, meestal gaat hier de hele dag de telefoon, maar blijkbaar heeft ook daar niemand trek in. Gelukkig hoef ik niet naar buiten, of naar school, waar je op zo'n regendag kletsnat aankwam en de hele dag uitwasemde. De klamme, vochtige gangen met de natte kleren aan haakjes of op de grond. Regenkleding was ook niks; werd je nat van het zweet, dat niet weg kon door het dikke pak dat je aan had.

De geur van natte mensen in een volle bus of trein en dat je tegen een natte wildvreemde werd gedrukt. Wat een heerlijkheid, toen je een rijbewijs had en je de auto van pa mocht gebruiken bij slecht weer. Hij had zelf geen rijbewijs, maar kocht een donkergroene Simca 1000 voor familiegebruik. Na een jaar kwamen de eerste roestplekjes. Ging je zondagmiddags een eindje met hem rijden, hield zijn pet op in de auto. "Hier stond het huisje van IJe Wiekstra, die vier agenten doodschoot." "Hier woonde Pier Nobach, het beest van Doezum. Schoot Pera vlak voor het eind van de oorlog in de voordeur neer." "Het bedrijf van Douwe Boersma, de vrachtrijder waarmee ik naar Leeuwarden reed naar de markt." "Die boer heeft mij verneukt met een guste koe maar hij heeft het dubbel terugbetaald." Langs de melkfabrieken in Doezum, Gerkesklooster en Grijpskerk die steeds groter werden en steeds verder weg kwamen te staan, totdat de boeren verplicht werden melktanks te gebruiken. De doodsteek voor velen.

Maar de school was ook meester Van der Zee, die de aanwijsstok op de rug van de zoon van de kapper in klas 5 doormidden sloeg en toen zelf de klas uitliep. Hij gooide de houten krijtborstel naar je als je zat te kletsen. Moest je de borstel naar hem terugbrengen, waar hij met een zogenaamd rietje op je open handpalmen sloeg. Trok je je handen weg, dan kon je beter de klas uit vluchten en voor je leven rennen. Was bij de marine geweest. Kinderen kregen van de ouders nog eens op de kop: "Je zult het er wel naar gemaakt hebben." De leraar was heilig. Hoofd van de school was meester Strating. Ik heb met een kleinzoon van hem gewerkt in Flevoland.

De trots van mijn vader was zijn dik bos haar met een grote, zwart-grijze kuif, die op zijn plaats werd gehouden met een lik Brylcreem. Mijn vader kocht en verkocht vee op de markten in Groningen (dinsdag) en Leeuwarden (vrijdag). Een enkele keer mocht ik mee. Kreeg in Leeuwarden een trap van een pony tegen mijn knie. Hij was gek op Margriet, met zijn tweetjes hadden ze de grootste lol bij het sauzen. Buiten is de zachte regen opgehouden. Het regent nu hard.

Jan Visser