Column: Verkiezingen

Bloednerveus word ik ervan, zo in de laatste weken voor de verkiezingsdag. Voor je gevoel heb je alles gedaan wat mogelijk was, terwijl je gevoel ook zegt dat er nog veel meer had moeten gebeuren. Want wat bepaalt nou de uitslag? Ja, het gedrag van de kiezer in het stemhokje, maar je weet niet wat de oorzaak van bepaald stemgedrag is. Er wordt gespeculeerd bij het leven, maar er is geen antwoord op die vraag. Zijn het de landelijke trends? Ongetwijfeld, maar daar zullen de landelijke partijen meer last van hebben dan de lokale. Bijvoorbeeld D66 en de afschaffing van het referendum. D66 heeft naar aanleiding daarvan ze goed om de oren gehad in de media en je gaat ervan uit dat dit gevolgen moet hebben voor het aantal stemmers op die partij. Maar je weet het niet. Heeft de kloof tussen burger en overheid effect op de uitslag? Je weet het niet. Onderzoek dat dan, kunnen we de resultaten toepassen bij de campagnes en bij de voorspellingen van de uitslag. En daar hebben we eindelijk de gewenste zekerheid; die voorspellingen zitten er altijd naast. Hoe kan dat? Je weet het niet. Waarschijnlijk geeft de kiezer een ander antwoord aan de enquêteur dat niet overeenkomt met zijn echte kiesgedrag. Geen bewuste kiezer, maar meer een impulsieve. Het kan zijn dat hij het stemhokje binnengaat en dan nog niet weet waarop hij gaat stemmen. In hoeverre leeft dit gedrag ook onder de traditionele kiezer, die altijd stemt en altijd dezelfde partij kiest? Binnen het van oorsprong socialistische Enschede moet dat in het verleden een hele grote groep geweest zijn. Maar dat functioneert niet meer op deze manier. Of misschien wel. Misschien is elke rechtgeaarde socialist toch geschrokken van de gevolgen van de leegloop van de partij, komt hij tot inkeer en stemt dit keer wel op de PvdA. Je weet het niet. Je moet het doen met je intuïtie, je politieke gevoeligheid. Nu kan ik een heleboel dingen niet, maar een heel klein beetje politiekgevoelig ben ik wel. Dat komt omdat ik het interessant vind. Je moet uitgaan van een langdurige, permanente campagne voor de profilering. Dit moet tot een vruchtbare bodem leiden, voor een korte, heftige laatste loodjes campagne; flyeren met meerdere kandidaten, debatteren voor alle clubs en media, verkiezingsbijeenkomsten bezoeken, bezoeken aan markten en evenementen. En advertenties. Zo kom je tot een optelsom, waarvan je hoopt dat dat genoeg is. Wat valt dit jaar op? De centrale rol van het de mediaduo lokale omroep/Tubantia. Een rol, die dit keer bewust door het mediaduo gepakt werd. Werden voorgaande verkiezingen nog wel eens genegeerd en bleef de verslaggeving beperkt tot wat genoemd wordt het feitelijke nieuws. Dit jaar worden nadrukkelijk dingen uitgezocht, (uitstekende serie over de buurten en wijken trouwens, zelden zoiets goeds gezien) door de twee media en is een einddoel geformuleerd van 80 % opkomst. Natuurlijk is dat onhaalbaar, maar al ligt de opkomst in Enschede maar twee procent boven het landelijke gemiddelde, dan is de aktie al geslaagd en is bewezen dat de media wel degelijk invloed op het stemgedrag kunnen hebben. Woensdag de 21-ste. Bloednerveus word ik ervan.

Jan Visser.